કાલેશ્વરમ લિફ્ટ ઇરિગેશન પ્રોજેક્ટ

સમાચારમાં કેમ?

• તેલંગાણામાંકાલેશ્વરમ લિફ્ટ ઇરિગેશન પ્રોજેક્ટ (KLIP) નેશનલ ડેમ સેફ્ટી ઓથોરિટી (NDSA) દ્વારા પ્રોજેક્ટમાં નોંધપાત્ર માળખાકીય નુકસાન અને ડિઝાઇનખામીઓનોંધાયા બાદ તેની તપાસ ચાલી રહી છે. 

કાલેશ્વરમ લિફ્ટ ઇરિગેશન પ્રોજેક્ટ (KLIP): 

• KLIP એ તેલંગાણાનાભૂપલપલ્લી જિલ્લામાં સ્થિત ગોદાવરી નદી પરનો વિશ્વનો સૌથી મોટો મલ્ટી-સ્ટેજ લિફ્ટ ઇરિગેશન પ્રોજેક્ટ છે. 
• તે 13જિલ્લાઓમાં500કિમીથી વધુ લંબાઈ ધરાવે છે, જેમાં 1,800કિમીનું નહેર નેટવર્ક છે. 
• આ પ્રોજેક્ટનું બાંધકામ જૂન 2019 માં શરૂ થયું હતું અને તેનો હેતુ વિવિધ ઉપયોગો માટે 240 TMC (હજાર મિલિયનક્યુબિક ફૂટ) પાણી પૂરું પાડવાનો છે, જેમાં 70%સિંચાઈ માટે રાખવામાં આવ્યું છે. 
• આ પ્રોજેક્ટ પ્રાણહિતા અને ગોદાવરી નદીઓના સંગમથી શરૂ થાય છે. 
• KLIP વિશાળ કમાન્ડએરિયામાં વિતરણ માટે એલિવેટેડ ડિલિવરી ચેમ્બરમાં પાણી ઉપાડવા માટે વિશાળ પંપ સિસ્ટમ્સ અને સર્જપૂલનો ઉપયોગ કરે છે.

ગોદાવરી નદી:

• ગોદાવરી, જેને ઘણીવાર દક્ષિણ ગંગા કહેવામાં આવે છે, તે ભારતની બીજી સૌથી લાંબી નદી (ગંગા પછી) છે, જે મહારાષ્ટ્રનાત્ર્યંબકેશ્વરથી નીકળે છે.
• તે 1,465કિમી પૂર્વ તરફ વહે છે, મહારાષ્ટ્ર, તેલંગાણા, આંધ્રપ્રદેશ, છત્તીસગઢ અને ઓડિશામાં વહે છે અને બંગાળની ખાડીમાં વહે છે.
• મુખ્ય ઉપનદીઓ: પૂર્ણા, પ્રણહિતા, ઇન્દ્રાવતી અને સબરી (ડાબો કાંઠો) અને પ્રવરા, મંજીરા અને મનૈર (જમણો કાંઠો).

NDSA:

• NDSA એ રાષ્ટ્રીય બંધ સલામતી અધિનિયમ, 2021 હેઠળ બંધોનું નિયમન અને દેખરેખ કરવા, નીતિઓ ઘડવા, વિવાદોનું નિરાકરણ કરવા અને જાગૃતિ કાર્યક્રમો હાથ ધરવા માટે સ્થાપિત એક વૈધાનિક સંસ્થા છે.