સ્વચ્છ ભારત મિશનના 10 વર્ષ

સ્વચ્છ ભારત મિશનના 10 વર્ષ
    

•    તાજેતરમાં, સ્વચ્છ ભારત મિશન (SBM) એ તેની 10મી વર્ષગાંઠ 2જી ઑક્ટોબર 2024ના રોજ ઉજવી. 
•    તે 2જી ઓક્ટોબર 2014ના રોજ પીવાના પાણી અને સ્વચ્છતા મંત્રાલય અને આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય દ્વારા શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. 
•    તેને ગ્રામીણ વિસ્તારો માટે SBM-ગ્રામીણ અને શહેરી કેન્દ્રો માટે SBM-શહેરીમાં પણ વિભાજિત કરવામાં આવ્યું હતું. 
ધ્યેય: 
•    તેનો હેતુ વ્યક્તિગત અને સામુદાયિક શૌચાલયોનું નિર્માણ કરીને ભારતને ખુલ્લામાં શૌચ મુક્ત (ODF) બનાવવાનો અને શાળા અને આંગણવાડી શૌચાલયોમાં કચરો વ્યવસ્થાપન પ્રણાલીનો અમલ કરવાનો હતો. 
•    જો દિવસના કોઈપણ સમયે, એક પણ વ્યક્તિ ખુલ્લામાં શૌચ કરતી જોવા ન મળે તો કોઈ વિસ્તારને સૂચિત અથવા ODF તરીકે જાહેર કરી શકાય છે.

સિદ્ધિઓ: 
•    મિશન હેઠળ, 10 કરોડ શૌચાલય બનાવવામાં આવ્યા હતા, અને 2જી ઓક્ટોબર, 2019ના રોજ લગભગ 6 લાખ ગામોને ODF તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. 
•    2021 માં પાંચ વર્ષ પૂર્ણ કર્યા પછી, સરકારે કચરો મુક્ત શહેરો બનાવવા, મળના કાદવનું સંચાલન કરવા, પ્લાસ્ટિકના કચરાનું નિવારણ કરવા અને ગ્રે વોટર મેનેજમેન્ટમાં સુધારો કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને SBM 2.0 લોન્ચ કર્યું. 
•    શહેરી ભારત ODF બની ગયું છે, જેમાં તમામ 4,715 શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓ (ULB) સંપૂર્ણપણે ODF છે.