Chandrayaan-5 (LUPEX)

• ચંદ્રયાન-3 ના સફળ સોફ્ટ લેન્ડિંગ અને ISRO ના ચંદ્રયાન-4 મિશન દ્વારા પ્રસ્તાવિત ચંદ્ર નમૂના પરત કર્યા પછી, ભારત અને જાપાને ચંદ્રની સપાટી અને ચંદ્રના પાણી અને બરફના થાપણો શોધવા માટે ભૂગર્ભનો અભ્યાસ કરવા માટે આગામી ચંદ્રયાન-5 (LUPEX) મિશનનું સંયુક્ત આયોજન કર્યું છે.
• ચંદ્રયાન-5 જેને LUPEX (ચંદ્ર ધ્રુવીય શોધ) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે તે ISRO (ભારત) અને JAXA (જાપાનની અવકાશ એજન્સી) દ્વારા સંયુક્ત ચંદ્ર મિશન છે, જે 2027-28 માં જાપાનના H3 રોકેટ પર લોન્ચ કરવા માટે સુનિશ્ચિત થયેલ છે.
• JAXA દ્વારા રોવર અને ISRO દ્વારા લેન્ડર વિકસાવવામાં આવશે.
• તે 7 વૈજ્ઞાનિક સાધનો વહન કરશે, જેમાં ESA દ્વારા માસ સ્પેક્ટ્રોમીટર અને NASA દ્વારા ન્યુટ્રોન સ્પેક્ટ્રોમીટરનો સમાવેશ થાય છે.

મિશનના ઉદ્દેશ્યો:

• ચંદ્રના પાણીની હાજરીનું મેપિંગ.
• પાણીની સામગ્રી, ગુણવત્તા અને રચનાનું વિશ્લેષણ કરવા માટે ચંદ્ર રેગોલિથ ડ્રિલિંગ.
• સ્પેક્ટ્રોમીટર અને સેન્સરનો ઉપયોગ કરીને ઇન-સીટુ વૈજ્ઞાનિક અવલોકનો કરવા.
• આ પ્રસ્તાવિત ૧૦૦દિવસ (૩.૫મહિના) છેજેમાંએકવર્ષસુધીનોવધારોશક્યછેઅનેચંદ્રનાદૂરનાભાગનુંઅન્વેષણકરવાનોપ્રયાસકરવામાંઆવશે.
• ચંદ્રયાન-૪એચંદ્રપરતનમૂનામિશનહશે, જે ચંદ્રયાન-૫પહેલાસુનિશ્ચિતથયેલછે.
• ચંદ્રયાન-૩એભારતને૨૦૨૩માંચંદ્રનાદક્ષિણધ્રુવપરસોફ્ટ-લેન્ડિંગકરનારપ્રથમદેશબનાવ્યો.