ભારતે 50% બિન-અશ્મિભૂતઇંધણઉર્જાક્ષમતાપ્રાપ્તકરી

• ભારતની બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ ઉર્જા ક્ષમતા 484.82 GW કુલ સ્થાપિત ક્ષમતામાંથી 242.78 GW સુધી પહોંચી ગઈ છે, જે પેરિસ કરારના રાષ્ટ્રીય રીતે નિર્ધારિત યોગદાન (NDCs) હેઠળ 2030 ના લક્ષ્યાંકથી 5 વર્ષ આગળ છે.

બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ:

• બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ એ ઉર્જા સ્ત્રોતોનો ઉલ્લેખ કરે છે જે કોલસો, તેલ અથવા કુદરતી ગેસ જેવા અશ્મિભૂત કાર્બનિક પદાર્થોમાંથી મેળવવામાં આવતા નથી.
• તેમાં નવીનીકરણીય ઉર્જા સ્ત્રોતો (સૌર, પવન અને જળવિદ્યુત) અને બિન-નવીનીકરણીય ઉર્જા સ્ત્રોતો (પરમાણુ) ઉર્જા સ્ત્રોતો બંનેનો સમાવેશ થાય છે.
• જૂન ૨૦૨૫સુધીમાં, ભારતની કુલ સ્થાપિત વીજળી ક્ષમતા ૪૮૪.૮૨GW છે, જેમાંથી ૫૦% બિન-અશ્મિભૂતઇંધણસ્ત્રોતોમાંથીઆવેછે, જેમાં શામેલ છે:
• નવીનીકરણીય ઊર્જા: ૧૮૪.૬૨GW (૩૮.૦૮%)
• મોટી જળવિદ્યુત: ૪૯.૩૮GW (૧૦.૧૯%)
• પરમાણુ ઊર્જા: ૮.૭૮GW (૧.૮૧%)

ભારતની નવીનીકરણીય ઉર્જા ક્ષમતાના વિકાસને આગળ ધપાવતી મુખ્ય પહેલો:

• પીએમ સૂર્ય ઘર યોજના છત પર સૌર સ્થાપનોને પ્રોત્સાહન આપે છે જે વિકેન્દ્રિત સ્વચ્છ ઉર્જા ઍક્સેસને વધારે છે.
• રાષ્ટ્રીય પવન-સૌર હાઇબ્રિડ નીતિ શ્રેષ્ઠ જમીન ઉપયોગ, ગ્રીડ સ્થિરતા અને ખર્ચ-અસરકારક નવીનીકરણીય ઉત્પાદન માટે હાઇબ્રિડ પાવર પ્રોજેક્ટ્સને સક્ષમ બનાવે છે.
• પીએમ-કુસુમ કૃષિ માટે સૌર-સંચાલિત પંપ પૂરા પાડે છે
• સોલાર પીવી મોડ્યુલ્સ માટે PLI યોજના ઉચ્ચ-કાર્યક્ષમતાવાળા સૌર મોડ્યુલ્સના સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપે છે.
• ગ્રીન એનર્જી કોરિડોર યોજના નવીનીકરણીય ઉર્જા માટે ટ્રાન્સમિશન ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને મજબૂત બનાવે છે.
• રાષ્ટ્રીય ગ્રીન હાઇડ્રોજન મિશન વૈકલ્પિક ઇંધણ તરીકે ગ્રીન હાઇડ્રોજનના ઉત્પાદન અને ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપે છે.
• રાષ્ટ્રીય બાયોએનર્જી કાર્યક્રમ બાયોગેસ, બાયોમાસ અને કચરાથી ઉર્જા પ્રોજેક્ટ્સને સમર્થન આપે છે.